• Nederland
  • Deutschland
  • België (NL)
  • Österreich
Charlie Temple
Charlie Temple
  • Land

De meest voorkomende oogafwijkingen op een rij

Onze ogen bepalen hoe wij de wereld zien. Soms scherp, soms minder scherp. Een wazig zicht kan worden veroorzaakt door verschillende oogafwijkingen. Hieronder vind je een overzicht van de meest voorkomende oogafwijkingen op een rijtje.

  • Bijziendheid
  • Verziendheid
  • Scheelzien
  • Nachtblindheid
  • Staar
  • Glaucoom

Bijziendheid

Bijziendheid (ook wel myopie) is een oogafwijking waarbij je op afstand niet scherp ziet. Met deze afwijking heb je een correctie nodig om in de verte weer goed te zien. Het dragen van een bril met minsterkte zorgt voor de juiste correctie. Wat bijziendheid precies is en hoe het ontstaat, lees je hieronder.

Bekijk alle brillen
de verte is niet scherp

.

Wat is bijziendheid?

Wanneer je bijziend bent, zie je in de verte niet scherp. Met het zicht van dichtbij is niks mis. Hoe komt dat? Bij iemand met scherp zicht op alle afstanden is de oogbol rond. Aan het einde van de oogbol bevindt zich het netvlies. Wanneer je op alle afstanden scherp ziet, komen de lichtstralen netjes op het netvlies terecht, waardoor je helder ziet. Bij iemand met bijziendheid is de oogbol niet meer rond, maar iets uitgerekt of is het hoornvlies iets boller dan normaal. Hierdoor breken de lichtstralen net voor het netvlies in plaats van op het netvlies en heb je wazig zicht op afstand. Hoe hoog je minsterkte is, hangt af van de afstand tussen het breekpunt van de lichtstralen en het netvlies. Hoe verder dat punt verwijderd is van het netvlies, hoe hoger je minsterkte is.

Wat zijn de symptomen van bijziendheid?

Bij bijziendheid gaat het om het zicht op (grote) afstand. Denk aan het lezen van verkeersborden of het herkennen van objecten en mensen op afstand. Wanneer je bijziend bent en daar nog geen correctie voor hebt, is de kans groot dat je de volgende klachten ervaart:

Wazig zicht op afstand.

Onverklaarbare hoofdpijn (vooral aan het einde van de dag).

Onverklaarbare vermoeidheid.

Het gevoel dat je ogen gespannen zijn.

Hoe los je bijziendheid op?

Bijziendheid corrigeer je (eenvoudig) met een bril op de juiste sterkte. Je ogen hebben een passende correctie nodig. Bij bijziendheid gaat dat samen met glazen met een minsterkte. Hoe hoog de minsterkte in de glazen moet zijn, wordt bepaald met een deskundige oogmeting.

Is bijziendheid bij kinderen anders dan bij volwassenen?

In principe staat bijziendheid voor wazig zicht op afstand. Dat geldt zowel voor kinderen als volwassenen. Bij kinderen is het alleen veel moeilijker om bijziendheid op tijd te herkennen. Kinderen geven over het algemeen zelf niet snel aan dat ze minder goed zien. Daarom geven wij als tip om regelmatig aan je kind te vragen of hij/zij alles goed kan zien. Stel de volgende vragen als voorbeeld:

Kun je alle letters en cijfers op het digibord op school goed zien?

Zie je de televisie goed?

Kun je de ondertiteling in de bioscoop goed zien? (Bij oudere kinderen)

Naast deze vragen is het voor jezelf goed om te observeren. Houd goed in de gaten of je kind niet te veel met zijn of haar ogen knijpt tijden het tv-kijken. Wil je hier meer over weten? Lees dan ook het artikel: wanneer heeft mijn kind een bril nodig?

Nachtblindheid en bijziendheid

Nachtblindheid en bijziendheid hangen een beetje met elkaar samen. Te lang rondlopen met onbehandelde bijziendheid kan namelijk leiden tot nachtblindheid.

Verziendheid

Met verziendheid (ook wel hypermetropie) heb je moeite om van dichtbij scherp te zien. De letters in je boek zijn wazig en je computerscherm is ook niet helemaal scherp. Om verziendheid te corrigeren heb je een correctie met plussterkte nodig. Wat verziendheid precies is en wat je moet doen om verziendheid te verhelpen, lees je hieronder. 

Bekijk alle brillen
dichtbij lezen is niet scherp

.

Wat is verziendheid?

Wanneer je verziend bent, heb je moeite om van dichtbij scherp te zien. Het lezen van kleine lettertjes is moeilijk en objecten van dichtbij herkennen, lukt ook niet helemaal. Hoe dat komt? Bij verziendheid vallen de lichtstralen achter het netvlies in plaats van op het netvlies. Hierdoor wordt het zicht op korte afstand wazig.

Op het moment dat we iets van dichtbij willen bekijken, verschuift het beeld in onze ogen automatisch naar achteren. De ooglenzen bollen op en halen als het ware het beeld iets naar voren. Hierdoor valt het beeld op ons netvlies en hebben we helder zicht Bij ogen die een correctie nodig hebben bollen de ooglenzen niet of onvoldoende op, waardoor het beeld achter het netvlies valt. Om dit te corrigeren heb je glazen met een plussterkte nodig. Het proces van het opbollen van de ooglens heet accommoderen. Bij mensen met een te grote afwijking, accommoderen de ogen niet voldoende, waardoor het beeld het netvlies niet bereikt. Voor ouderen wordt accommoderen ook steeds lastiger. De oogspieren worden naarmate we ouder worden minder krachtig, waardoor het optimaal corrigeren van het beeld niet meer lukt.

Wat zijn de symptomen van verziendheid?

Het symptoom van verziendheid is wazig zien van dichtbij. In de meeste gevallen begint het herkennen van verziendheid als je de letters in je favoriete boek een stuk minder scherp ziet. Daarnaast zijn er nog andere klachten waar je verziendheid aan herkent:

Je hebt onverklaarbare hoofdpijn (vooral aan het einde van de dag).

Je voelt je moe zonder echte reden.

Je merkt dat naarmate de dag vordert de ogen naar binnen trekken. Oftewel: je gaat scheel kijken.

Hoe los je verziendheid op?

Verziendheid los je (eenvoudig) op met een bril met plussterkte. Uiteraard is de hoogte van de benodigde plussterkte persoonlijk. Alleen met een deskundige oogmeting weet je precies wat de hoogte van jouw plus moet zijn. Lees hier waar je een deskundige oogmeting laat doen.

Scheelzien

Scheelzien (ook wel strabismus) herken je wanneer je iemand aankijkt en ziet dat niet allebei de ogen naar voren zijn gericht. Dit heet ook wel manifest scheelzien. Er is ook een variant van scheelzien waarbij je het niet van buitenaf ziet. Deze vorm heet latent scheelzien.

In Nederland komt scheelzien bij 3 - 5% van de mensen voor. Hieronder leggen we aan je uit waar scheelzien door komt.

Bekijk alle brillen
je ogen staan niet recht naar voren

.

Wat is scheelzien?

Wanneer je scheel kijkt zijn niet allebei de ogen naar voren gericht. In de meeste gevallen staat 1 oog naar voren en 1 oog niet. Het afwijkende oog staat dan naar binnen, buiten, boven of beneden. Deze verschillende varianten van scheelzien hebben ieder een eigen benaming:

Waar komt scheelzien door?

Het kan zijn dat je met scheelzien geboren bent, maar het kan ook op latere leeftijd ontstaan. Het oog heeft in totaal 6 oogspieren die ons oog op z’n plek houdt: 4 rechte oogspieren en 2 schuine oogspieren. Deze spieren zitten aan de ene kant vast aan de oogbol en aan de andere kant aan de oogkas. Wanneer deze spieren in balans zijn, staan je ogen recht. Wanneer de balans tussen deze oogspieren niet in balans is, wijkt de stand van je oog af. Het is dan niet mogelijk om beide ogen op 1 punt te focussen. Naast dat men het vaak niet mooi vindt, kan scheelzien ook voor medische problemen zorgen.

5 oorzaken op een rij

1. Scheelzien komt voor in je familie.

2. Scheelzien kan ontstaan als de brilsterkte niet juist is. Door vermoeide ogen kan het oog bijvoorbeeld naar binnen trekken.

3. Scheelzien kan ontstaan wanneer je een ooginfectie hebt.

4. Scheelzien kan ontstaan wanneer de hersenzenuw de oogspieren niet meer aanstuurt. Dit heet ook wel een oogbewegingsstoornis.

5. Scheelzien kan ontstaan na een ongeluk. In de meeste gevallen wanneer het oog of de hersenen beschadigd raken.

Geeft scheelzien klachten?

Scheelzien kan zeker klachten veroorzaken. De klachten hangen voor een groot deel af van de leeftijd waarop het scheelzien is ontstaan.

Scheelzien bij kinderen

Bij kinderen komt een lui oog regelmatig voor. Een lui oog betekent ook wel dat de hersenen enkel 1 oog aansturen om mee te kijken. Tot een leeftijd van 8 jaar zijn de hersenen in staat om 1 van de 2 beelden uit te schakelen. Een lui oog herken je in sommige gevallen aan scheelzien. Hoe je dit oplost? Door voor een langere periode het goede oog af te sluiten met een pleister. Hierdoor wordt het luie oog geactiveerd.

Scheelzien bij volwassenen

Wanneer scheelzien op latere leeftijd ontstaat is de kans groot dat het direct klachten veroorzaakt. De hersenen krijgen beelden binnen van beide ogen. Aangezien de ogen niet allebei naar hetzelfde punt kijken, zijn dat 2 verschillende beelden. Hierdoor kijk je dubbel en ervaar je in de meeste gevallen hoofdpijnklachten.

Helpt een bril bij scheelzien?

Een bril kan zeker helpen bij scheelzien, zeker bij kinderen. Een bril met de juiste sterkte kan ervoor zorgen dat het scheelzien verholpen wordt. Het is ook mogelijk dat een bril met prismasterkte wordt voorgeschreven. Helaas leveren wij geen glazen met prismasterkte. Heb je hier vragen over? Neem dan contact op met onze opticiens.

Nachtblindheid

Wanneer je van licht opeens naar donker gaat, merk je dat je ogen aan het donker moeten wennen. De eerste minuut zie je even niets, maar al snel merk je dat je ogen aan het donker wennen en je steeds beter ziet in het donker.

Bij nachtblindheid herstellen de ogen zich niet in het donker. Je zicht valt dan dus (bijna) volledig weg. Hoe dat komt lees je hieronder.

Bekijk alle brillen
je ogen wennen niet aan het donker

.

Wat is nachtblindheid?

Men zegt weleens dat ze nachtblind zijn wanneer ze minder goed zien in het donker. Maar is minder goed zien in het donker ook echt nachtblindheid? Het antwoord op deze vraag is niet per definitie ‘ja’. Bij ‘gezonde’ ogen herstellen de ogen zich vrij snel wanneer je van licht naar donker gaat. Denk aan je slaapkamer. Op het moment dat je het licht uitdoet om te gaan slapen, zie je even helemaal niets. Je ogen moeten wennen aan de overgang van kunstlicht naar geen licht. Met ‘gezonde’ ogen merk je dat je na een paar keer knipperen weer best goed de ruimte in kunt kijken en objecten kunt onderscheiden. Wanneer je nachtblind bent, herstellen de ogen zichzelf niet en blijft de ruimte volledig donker. Ook bij minimale verlichting is het voor mensen met nachtblindheid moeilijk om te kunnen zien.

Hoe komt nachtblindheid?

Je ogen bevatten 2 soorten cellen: kegeltjes en staafjes. Wanneer het licht is (daglicht of kunstlicht) zijn de kegeltjes in je ogen druk bezig met het onderscheiden van kleuren. Op het moment dat het donker wordt (weinig licht of geen licht) nemen de staafjes het stokje over van de kegeltjes. De staafjes in onze ogen onderscheiden geen kleur. Hierdoor zien we alles grijs wanneer er geen licht is. Bij nachtblindheid functioneren de staafjes in het netvlies niet goed meer.

Hoe herken je nachtblindheid?

Er zijn een aantal punten waar je nachtblindheid aan herkent. Herken je jezelf in 1 (of meer) van deze punten? Dan is het verstandig om je ogen ook eens door een deskundige te laten onderzoeken.

Bij nachtblindheid zie je niet of bijna niet in het donker. Bij daglicht of kunstlicht heb je nergens last van.

Hebben je ogen moeite met wennen wanneer je van een verlichte ruimte naar een donkere ruimte gaat?

Nachtblindheid komt altijd voor bij beide ogen. Heb je minder zicht in het donker met 1 oog? Dan duidt dat eerder op een andere oogziekte.

Hoe word je nachtblind?

Nachtblindheid kan 2 oorzaken hebben. Het kan erfelijk zijn, maar het kan zich door de jaren heen ook ontwikkeld hebben in je ogen. Wanneer nachtblindheid veel voorkomt in je familie, dan is de kans groot dat het een erfelijke aandoening is. In veel gevallen ontstaat dit type nachtblindheid door retinitis pigmentosa (een verzamelnaam voor meerdere, erfelijke ziekten aan het netvlies). Bij niet-erfelijke nachtblindheid spelen andere factoren een grote rol bij de ontwikkeling van deze oogziekte. Vaak gaat nachtblindheid gepaard met een gebrek aan vitamine A. Daarnaast zijn we tegenwoordig bijna de hele dag omringd door licht. Denk aan daglicht en kunstlicht. Hierdoor maken we onze ogen lui. De staafjes en krijgen hierdoor namelijk minimaal de kans om actief te worden. Gun je ogen daarom ook af en toe wat duisternis.

Wat zijn de oplossingen?

Helaas zijn er geen concrete oplossingen om nachtblindheid te verhelpen. Wel zijn er een aantal aandachtspunten waar je op moet letten wanneer je nachtblind bent of om nachtblindheid te voorkomen:

Neem geen deel aan het verkeer wanneer het (half)donker is.

Gezonde, gevarieerde voeding helpt om nachtblindheid te voorkomen.

Slik bij een gebrek aan vitamine A de juiste voedingssupplementen en eet gezonde voeding.

Geef je ogen voldoende rust. Laat de staafjes en kegeltjes elkaar voldoende afwisselen.

Hoe draagt een bril bij aan nachtblindheid?

Alleen wanneer de nachtblindheid door onbehandelde bijziendheid komt, zorgt een bril op de juiste sterkte voor een vermindering van de klachten.

Staar

Staar is een aandoening in het oog waarbij de ooglens vertroebelt. In de meeste gevallen komt deze aandoening voor bij mensen vanaf de leeftijd van 60 jaar. Waarom dat zo is en hoe je staar kunt verhelpen, lees je hieronder.

Bekijk alle brillen
vertroebelde ooglens bij ouderdom

.

Wat is staar?

Staar is een vertroebeling van de ooglens. De lens in het oog zit achter de pupil en de iris (het gekleurde deeg van het oog). De lens is normaal helder, waardoor je goed ziet. In de lens zitten echter ook eiwitten die kunnen klonteren. Dit veroorzaakt een troebel zichtveld waardoor je wazig ziet.

Verschillende soorten staar

Staar is een oogaandoening waarbij de ooglens vertroebelt. Er zijn 3 verschillende soorten staar:

Ouderdomsstaar

Ouderdomsstaar is de meest voorkomende vorm van staar. Naarmate je ouder wordt gaat het eiwit in het oog klonteren. Dit veroorzaakt een troebel zichtveld. Ouderdomsstaar komt het meeste voor bij mensen vanaf de leeftijd van 60 jaar.

Aangeboren staar

Aangeboren staar komt niet heel vaak voor. Bij aangeboren staar kunnen erfelijke factoren de oorzaak zijn. In dit geval is de staar in de ogen al op een jonge leeftijd waarneembaar. Naast een erfelijke factor, is het ook mogelijk dat de baby in de buik van de moeder staar heeft ontwikkeld. Een infectie tijdens de zwangerschap kan hiervan een oorzaak zijn.

Staar door ziekte of een trauma

Ziekte en medicijngebruik zijn ook mogelijke oorzaken van staar. Bij diabetespatiënten komt staar over het algemeen meer voor. Ook roken, drinken, ongezonde voeding en te veel zonlicht zijn factoren die staar kunnen veroorzaken. Schade aan het oog, denk aan een ongeluk waarbij het oog is beschadigd, is ook een mogelijke oorzaak van staar.

Wat zijn de symptomen van staar?

De eerste symptomen van staar zijn een verhoogde gevoeligheid voor schittering van licht, bijvoorbeeld tijdens autorijden in het donker. Ook een verhoogde behoefte aan extra licht tijdens het lezen, kan een voorbode van staar zijn. Over het algemeen blijft bij staar de gezichtsscherpte vrij goed, maar worden de contouren waziger en kleuren bleker. Hierdoor worden contrastarme objecten zoals auto’s en voetgangers in de mist minder goed zichtbaar. Met staar wordt het waarnemen van contrasten dus steeds moeilijker.

Hoe weet ik of ik staar heb?

Om erachter te komen of je staar hebt is een oogonderzoek noodzakelijk. Dit is geen spannend of pijnlijk onderzoek. De oogarts of optometrist voert een oogtest bij je uit met behulp van een spleetlamp. Door middel van een smalle, felle lichtbundel is het mogelijk om het buitenste gedeelte van het oog microscopisch te observeren. De oogarts of optometrist bekijkt of er vertroebeling is op de ooglens en bepaalt direct de hoeveelheid vertroebeling. Uiteraard wordt het oog verder doorgelicht met een deskundige oogmeting en wordt de gezondheid van het oog onderzocht.

Hoe wordt staar verholpen?

Bij beginnende staar heeft een bril met aangepaste glazen op sterkte nog invloed op het zichtveld. In een later stadium van staar is een bril helaas niet meer genoeg om de klachten weg te nemen. De enige optie om de staar te verhelpen is een operatie. Bij een staaroperatie wordt de ooglens verwijderd en vervangen door een kunstlens. Deze ingreep is relatief eenvoudig. Het genezingsproces duurt ongeveer 3 tot 6 weken.

Hoe draagt een bril bij aan staar?

Net als we hierboven omschreven, heeft een bril met aangepaste glazen op sterkte nog invloed op het zichtveld. Wanneer de staar erger wordt, is het alleen nog maar mogelijk om de staar operatief te verwijderen. Tijdens het genezingsproces kan een bril nodig zijn. Je ogen zijn na de staaroperatie sowieso hooggevoelig voor licht. Een zonnebril is daarom zeker aan te raden. Wil je het beste uit beide werelden? Dan is een clip-on ook een goede optie. Deze bevestig je eenvoudig op het montuur, waardoor je een bril en zonnebril op sterkte in 1 hebt.

Het genezingsproces duurt gemiddeld 3 tot 6 weken. Na deze periode worden de ogen opnieuw nauwkeurig getest en gemeten door de oogarts of optometrist. De kans is groot dat de sterkte van de ogen zijn veranderd na de staaroperatie. Indien dat het geval is, heb je dus een nieuwe bril nodig. Met het juiste brilrecept bestel je deze eenvoudig bij ons online en heb je jouw nieuwe bril al de volgende werkdag in huis.

Glaucoom

Glaucoom (ook wel groene staar) is een chronische oogaandoening die de oogzenuw aantast. De aandoening is goed te behandelen, maar als er eenmaal schade is aangericht, dan is dat onomkeerbaar. Daarom is het belangrijk om glaucoom tijdig te herkennen. Waar je op moet letten en wat glaucoom precies is, lees je hieronder.

Bekijk alle brillen
de oogzenuw is aangetast

.

Wat is glaucoom?

Glaucoom is een chronische oogziekte. Wanneer er glaucoom wordt geconstateerd, is de oogzenuw aangetast. Bij de meeste mensen komt deze oogaandoening voor in beide ogen. Maar waar wordt glaucoom eigenlijk door veroorzaakt? De oorzaak van glaucoom is meestal een te hoge oogdruk. Het gevaarlijk van een te hoge oogdruk is dat je het niet voelt. Je merkt pas dat je een te hoge oogdruk hebt wanneer je zichtklachten ervaart. Helaas betekenen deze klachten ook dat je eigenlijk net te laat bent.

Hoe ontstaat glaucoom?

De ontwikkeling van glaucoom begint allemaal met een belemmerde afvoer van het oogvocht. Omdat het oogvocht niet goed wordt afgevoerd, ontstaat er een vochtophoping. Deze ophoping zorgt voor een verhoogde oogdruk. Door de verhoogde oogdruk raakt de oogzenuw bekneld, waardoor deze afsterft. Zodra dit proces in gang wordt gezet, heb je last van glaucoom.

Wat zijn de symptomen van glaucoom?

Bij glaucoom is het belangrijk dat je er op tijd bij bent. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. In de meeste gevallen heeft men niks door. Glaucoom heeft namelijk ook iets weg van oogmigraine. Daarmee krijg je ook vlekken in je gezichtsveld die later wegtrekken en uiteindelijk resulteren in hoofdpijn. Het verschil tussen oogmigraine en glaucoom is dat de klachten van de vlekken in je gezichtsveld niet meer wegtrekken, maar blijvend zijn. Hoe langer glaucoom de kans krijgt, hoe erger de zichtklachten worden met uiteindelijk blindheid als resultaat. Wanneer de vlekken in het gezichtsveld eenmaal zijn ontwikkeld, is het helaas niet meer te verhelpen. Dit proces ontwikkelt zich niet binnen enkele dagen, weken of maanden. Er zitten tussen vroegtijdige glaucoom tot totale blindheid zeker een aantal jaren. Zover wil je het uiteraard niet laten komen.

Trek op tijd aan de bel

Glaucoom kan erfelijk zijn. Heb je familieleden die bovenstaande oogklachten ervaren? Dan is het goed om regelmatig je ogen te laten testen op een te hoge oogdruk. Zeker vanaf de leeftijd van 40 jaar is het regelmatig laten testen van je ogen geen overbodige luxe. Een oogtest voor een te hoge oogdruk laat je eenvoudig uitvoeren bij een opticien bij jou in de buurt.

Is glaucoom te behandelen?

Glaucoom is goed te behandelen, maar zoals we al eerder hebben aangegeven moet je er wel op tijd bij zijn. Om glaucoom te behandelen moet er eerst de diagnose glaucoom gesteld worden. Om tot die diagnose te komen, worden er 4 onderzoeken gedaan:

1. Oogdrukmeting

De oogdruk wordt in de meeste gevallen met een apparaat gemeten dat een luchtstraaltje in het oog puft.

2. Gezichtsveldonderzoek

Met dit onderzoek wordt de uitval van het gezichtsveld in kaart gebracht. Bij dit onderzoek krijg je in de meeste gevallen een halve bol te zien met felle lichtpuntjes. De lichtpuntjes veranderen van plek en sterkte. Wanneer je gezichtsveld niet meer optimaal is, is de kans groot dat je de lichtpuntjes niet altijd ziet. Aan de hand van dit onderzoek wordt bepaald in welke mate je gezichtsveld verminderd is.

3. Onderzoek van de oogzenuw

Dit onderzoek wordt uitgevoerd met een oogspiegel. De oogarts druppelt de ogen, waardoor de pupillen wijd blijven. Met fel licht schijnt hij vervolgens in het oog. Tijdens dit onderzoek let de oogarts op de conditie van het netvlies en het deel waar de oogzenuw ontspringt (ook wel de papil).

4. Onderzoek van de kamerhoek

Tijdens dit onderzoek wordt je oog verdoofd. De oogarts plaatst een speciale contactlens op het oog en onderzoekt de voorste oogkamer. Met dit onderzoek wordt de vorm van glaucoom vastgesteld.

Na de diagnose glaucoom zijn er 3 manieren om glaucoom te behandelen: medicatie, laseren en opereren. In eerste instantie begint iedereen met de juiste medicatie. In dit geval zijn dat oogdruppels. Deze oogdruppels worden dagelijks direct op het oog aangebracht en zorgen ervoor dat de oogdruk in het oog verlaagd wordt. Lijkt deze behandeling na verloop van tijd niet te helpen? Dan worden de andere 2 opties ingezet. Deze behandelingen verlopen allemaal via het oogziekenhuis.


Ontdek onze nieuwste collectie

Bekijk alle nieuwe brillen